ศูนย์เรียนรู้ตามแนวพระราชดำริด้านเกษตรผสมผสาน
ชื่อเกษตรกร/ผู้แทน : นายสุนทร ดาวแก้ว 

ก่อนเข้าร่วมโครงการกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
เกษตรกรเล่าว่า เดิมตนเองและครอบครัวประกอบอาชีพทำนาเป็นหลัก หลังการทำนาจะปลูกพืชเชิงเดี่ยว เช่น กระเทียม หอมแดง ซึ่งในแต่ละปีราคาของพืชที่ปลูกไม่แน่นอนขึ้นลงตามสภาวะของตลาด อีกทั้งต้นทุนในการผลิตสูงต้องซื้อปุ๋ยเคมีจำนวนมากมาบำรุง และยากำจัดโรคแมลงศัตรูพืช ซึ่งยิ่งใช้นานวันเข้า ส่งผลกระทบต่อสุขภาพร่างกายของตนเองเป็นอย่างมาก อีกทั้งยังส่งผลต่อสิ่งแวดล้อมโดยรอบพื้นที่ ดินในพื้นที่เริ่มเสื่อมลงอย่างเห็นได้ชัด จากปัญหาด้านกิจกรรมที่ไม่หลากหลาย รายได้ที่ครอบครัวได้รับไม่ต่อเนื่องขาดทุนจากการดำเนินการ จึงตั้งใจหากิจกรรมเกษตรอื่นๆเข้ามาช่วยปรับปรุงอาชีพ โดยได้เข้ามาเรียนรู้และฝึกอบรมกับศูนย์ศึกษาฯในกิจกรรมที่จะนำไปปฏิบัติได้ในพื้นที่ของตน ใฝ่เรียนรู้ไปศึกษาตามแหล่งวิชาการต่างๆ สมัครเข้าเป็นหมอดินอาสาเพื่อนำความรู้มาพัฒนาพื้นที่

หลังเข้าร่วมโครงการกับศูนย์ศึกษาการพัฒนาห้วยฮ่องไคร้อันเนื่องมาจากพระราชดำริ
ปัจจุบันเกษตรกรยังยึดอาชีพการทำนาเหมือนในอดีต แต่ได้เพิ่มกิจกรรมต่างๆ โดยแบ่งพื้นที่ดำเนินการอย่างมีแบบแผนและลงตัว สามารถใช้ประโยชน์เกื้อกูลจากกิจกรรมหนึ่งสู่อีกกิจกรรม เช่น ใช้มูลสุกรบำรุงพืชผัก ไม้ผล นาข้าว ทำปุ๋ยหมัก น้ำหมักชีวภาพใช้เอง เป็นต้น ในด้านปศุสัตว์เกษตรกรได้แบ่งพื้นที่โรงเรือนเลี้ยงไก่พื้นเมืองเป็นสัดส่วน เพื่อความสะดวกในการคัดแยกขนาด การอนุบาล และโดดเด่นในเรื่องของการเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สุกร ทุกกระบวนการตั้งแต่การเลี้ยงดู การบำรุงแม่สุกร การทำคลอด จนกระทั่งการอนุบาลสุกร เกษตรกรมีความชำนาญในเรื่องนี้เป็นพิเศษ สำหรับต้นทุนค่าอาหารที่ใช้เลี้ยง เกษตรกรได้พยายามคิดค้นสูตรอาหารธรรมชาติ โดยหาจากวัสดุในท้องถิ่น เช่น ใบกระถิน หยวกกล้วย บอน และใบผักกระเฉด มาเป็นส่งผสมร่วมกับปลายข้าว รำข้าว และอาหารสำเร็จรูป แม้จะใช้เวลาช้ากว่าสุกรที่เลี้ยงโดยใช้อาหารสำเร็จรูปอย่างเดียว แต่สุกรสามารถเจริญเติบโตได้ดี แข็งแรง และที่สำคัญลดต้นทุนค่าอาหารลงได้มาก นอกจากนี้เกษตรกรเล่าว่าตนเองและภรรยาจะยึดหลักต้องหาแหล่งอาหารให้กับครอบครัวจึงปลูกพืชผักทุกอย่างที่ได้ใช้ในชีวิตประจำวัน มีแหล่งอาหาร มีปลา ไก่ ไข่ ผัก ไว้รับประทานอย่างต่อเนื่อง เกษตรกรมีความสุขกับชีวิตสองสามีภรรยา ซึ่งตนได้น้อมนำแนวพระราชดำริของพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรมาใช้อยู่เสมอ เรียนรู้อย่างต่อเนื่อง ใช้ความขยัน อดทน และมีน้ำใจในการดำเนินชีวิต แม้วันนี้สุขภาพของภรรยาไม่ค่อยแข็งแรงหลังจากประสบอุบัติขาหัก ไม่สามารถทำงานหนักได้ แต่สองชีวิตก็เดินต่อไปด้วยกันอย่างไม่ย่อท้อ มีความสุขบนความพอเพียง มีกิน มีใช้ มีเงินเก็บออมไว้ใช้ในยามจำเป็นในวันข้างหน้า เป็นแหล่งศึกษาดูงาน เรียนรู้เกี่ยวกับการทำเกษตรผสมผสาน โดยแต่ละกิจกรรมได้ผสมผสานแนวความคิด ภูมิปัญหาชาวบ้าน สิ่งที่ท้องถิ่นมีแต่หลายคนมองข้ามไม่นำมาใช้ประโยชน์ แต่ที่มีทุกสิ่งทุกอย่างจะมีคุณค่า สามารถสร้างประโยชน์ในตัวของมันเอง สถานที่แห่งนี้ยังคงเปิดต้อนรับผู้ที่สนใจได้เข้ามาเรียนรู้ หลายร้อยชีวิตได้เข้ามาเยี่ยมชม หลายชีวิตของเยาวชนได้เข้ามาฝากตัวเป็นลูกหลานมาพักแรมอาศัยอยู่ร่วมกัน เพื่อที่จะได้เรียนรู้ ได้ปฏิบัติอย่างใกล้ชิด กำลังเพียงน้อยแต่สามารถสร้างสิ่งที่ดีมีคุณค่าได้อย่างมหาศาลก่อเกิดประโยชน์ต่อส่วนรวมได้ และถือว่าเป็นแรงขับเคลื่อนแนวพระราชดำริที่สำคัญ เป็นตัวอย่างการใช้ชีวิตอย่างพอเพียงได้เป็นอย่างดี

พื้นที่ดำเนินการ - ที่ดินของตนเอง จำนวน 2 ไร่ 3 งาน ที่ดินเช่า จำนวน 4 ไร่ 2 งาน

แบ่งเป็น
- พื้นที่ทำนา จำนวน 4 ไร่ 2 งาน
- พื้นที่ทำเกษตรผสมผสาน จำนวน 2 ไร่
- พื้นที่อยู่อาศัย จำนวน 3 งาน

ฐานการเรียนรู้และหัวข้อการเรียนรู้
- รูปแบบและวิธีการทำเกษตรแบบผสมผสาน
- รูปแบบและวิธีการทำนา
- ปลูกไม้ผล (ขนุน กล้วยน้ำว้า มะขาม มะละกอ) 
- ปลูกพืชผักสวนครัวและผักพื้นบ้าน
- เพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สุกร
- การเลี้ยงปลา (ปลานิล)
- การเลี้ยงกบนา
- การเลี้ยงไก่พื้นเมือง
- การเลี้ยงไก่ไข่
- การเลี้ยงห่าน
- การผลิตปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพ

กิจกรรมการสาธิตและฝึกปฏิบัติ
- รูปแบบและวิธีการทำนา
- การผลิตอาหารสัตว์เบื้องต้นโดยวัตถุดิบจากธรรมชาติ
- การปลูกพืชผัก 

รายละเอียดเพิ่มเติม
ข้อมูล ณ วันที่ 14 มิถุนายน 2562