|
|
หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง : |
1. กรมชลประทาน โครงการชลประทานลพบุรี
2. สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.)
|
|
|
ลักษณะโครงการ : |
กรมชลประทานได้ดำเนินการก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยใหญ่ (วังแขม) อันเนื่องมาจากพระราชดำริแล้วเสร็จในปี 2547 สามารถเก็บกักน้ำได้ 12 ล้านลูกบาศก์เมตร สำหรับระบบส่งน้ำนั้น อยู่ระหว่างการก่อสร้าง อีกทั้งได้ดำเนินการขุดสระเก็บน้ำในระบบแปลงเกษตรกรรมของราษฎร จำนวน 61 สระ
นอกจากนี้ โครงการชลประทานลพบุรียังได้ดำเนินการจัดตั้งกลุ่มผู้ใช้น้ำในเขตโครงการห้วยใหญ่ (วังแขม) จำนวน 4 กลุ่ม รวมพื้นที่ 9,525 ไร่ มีจำนวนสมาชิก 489 รายซึ่งกลุ่มผู้ใช้น้ำมีความเข้มแข็งอย่างดี ทั้งนี้ การดำเนินงานสนองพระราชดำริ โครงการห้วยใหญ่วังแขมฯ ได้มีการประสาน การแต่งตั้งหน่วยงานและดำเนินกิจกรรมสนองพระราชดำริมีความครบถ้วน สอดคล้องและประสบความสำเร็จตามแนวพระราชดำริในระดับหนึ่งแล้ว ได้แก่
1. แต่งตั้งคณะกรรมการโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริเกษตรทฤษฎีใหม่ ในพื้นที่โครงการชลประทานห้วยใหญ่วังแขม ระดับจังหวัด จำนวน 17 คน เช่น เกษตรและสหกรณ์จังหวัดลพบุรี เกษตรจังหวัดลพบุรี ปศุสัตว์จังหวัดลพบุรี ประมงจังหวัดลพบุรี หัวหน้าโครงการชลประทานจังหวัดลพบุรี ฯลฯ โดยเกษตรและสหกรณ์จังหวัด เป็นประธานกรรมการ หัวหน้าฝ่ายแผนงานพัฒนาการเกษตร สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดลพบุรี เป็นกรรมการและเลขานุการและคณะทำงานโครงการฯ ระดับอำเภอประกอบด้วยผู้แทนจากส่วนราชการที่เกี่ยวข้องในระดับอำเภอ เป็นผู้ปฏิบัติจำนวน 11 คน เช่น ผู้แทนสำนักงานปศุสัตว์จังหวัดลพบุรี ผู้แทนสำนักงานประมงจังหวัดลพบุรี ผู้แทนโครงการชลประทานจังหวัดลพบุรี ฯลฯ โดยนายอำเภอ เป็นประธานคณะทำงาน เกษตรอำเภอสระโบสถ์เป็นคณะทำงานและเลขานุการ
2. การดำเนินงานมีความสอดคล้องกับแนวพระราชดำริ คือ
1) ในระยะแรกเป็นภารกิจในการซ่อมแซมฝายวังแขม ซึ่งดำเนินการแล้วเสร็จ และสามารถรับน้ำได้ดีในช่วงฤดูฝน
2) ก่อสร้างอ่างเก็บน้ำห้วยใหญ่วังแขม มีความจุของอ่างฯ ที่ระดับเก็บกัก 12,000,000 ลูกบาศก์เมตร แล้วเสร็จ ซึ่งในปี 2548 ได้เริ่มส่งน้ำโดยการปล่อยน้ำไปตามลำห้วยใหญ่ มายังฝายวังแขมและผ่านไปตามแนวเหมืองธรรมชาติ เพื่อให้ราษฎรในเขตพื้นที่ตำบลสระโบสถ์ ตำบลมหาโพธิ์ และตำบลนิยมชัย ประมาณ 7,000 ไร่ ได้มีแหล่งน้ำไว้ใช้สำหรับการอุปโภค บริโภค และทำเกษตรกรรม โดยการใช้น้ำจากระบบของฝายก่อน และก่อสร้างระบบส่งน้ำเป็นคลองดาดคอนกรีตฝั่งซ้าย-ขวา จำนวนทั้งสิ้น 7 สาย รวมความยาว 27.1 กิโลเมตร จะก่อสร้างแล้วเสร็จในปี 2553 จะสามารถส่งน้ำได้ครอบคลุมพื้นที่รับประโยชน์ ประมาณ 23,700 ไร่
3) กิจกรรมส่งเสริมการทำเกษตรกรรมตามแนวทฤษฎีใหม่ โดยการการขุดสระน้ำและการสนับสนุนปัจจัยการผลิตให้แก่เกษตรกร ในช่วงปี 2545-2547 จำนวน 61 ราย
|
|
|
ผู้ได้รับประโยชน์ : |
ราษฎรในพื้นที่ตำบลมหาโพธิ์ อำเภอสระโบสถ์ จังหวัดลพบุรี และบริเวณรอบๆ โครงการ |
|
|
ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ : |
การดำเนินงานภายหลังการก่อสร้างอ่างเก็บห้วยใหญ่ในช่วงปี 2548 ปัจจุบัน ส่วนใหญ่เป็นงานด้านการพัฒนาอาชีพเกษตร เป็นกิจกรรมที่ใช้แนวทางในการดำเนินงานตามนโยบายและแผนงานของหน่วยงานต้นสังกัด และใช้งบประมาณปกติ ซึ่งได้ดำเนินการไปแล้วในลักษณะของการดำเนินกิจกรรมทั่ว ๆ ไปของอำเภอสระโบสถ์ ไม่มุ่งเฉพาะพื้นที่ใดพื้นที่หนึ่ง ขาดการกำหนดจุดมุ่งหมายและเป้าหมายของแต่ละกิจกรรมตลอดในการดำเนินงานร่วมกัน ทำให้ทราบเฉพาะผลการดำเนินงาน แต่ไม่สามารถชี้ได้ว่าโครงการหรือกิจกรรมนั้น ๆ บรรลุเป้าหมายตามแนวพระราชดำริหรือไม่ เนื่องจากโครงการฯ ยังไม่มีการการจัดทำแผนปฏิบัติงานหรือแผนแม่บทในเชิงบูรณาการ จึงทำให้หน่วยงานที่เกี่ยวข้องไม่ได้จัดเป็นภารกิจหลัก ประกอบกับการก่อสร้างระบบส่งน้ำยังไม่แล้วเสร็จ การต่อยอดขยายผลในด้านการพัฒนาอาชีพในเชิงบูรณาการจึงมีความต่อเนื่องไม่มากนัก ซึ่งผลการดำเนินงาน สรุปดังนี้
1. เป็นแหล่งเก็บกักน้ำสำหรับอุปโภคบริโภค และทำการเกษตร โดยมีพื้นที่รับประโยชน์ จำนวน 7,000 ไร่
2. เกษตรกรผู้เข้าร่วมโครงการฯ จำนวน 61 ราย มีแหล่งน้ำสำหรับการเกษตรของตนเอง สามารถทำการเกษตรได้ตลอดปี ทำให้มีผลผลิตและรายได้เพิ่มขึ้น
3. ส่งเสริมให้เกษตรกรสามารถดำรงชีวิตตามแนวปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง
|
|
|
ความสำเร็จของโครงการ : |
โครงการห้วยใหญ่วังแขม (เกษตรทฤษฎีใหม่ตามแนวพระราชดำริ) อำเภอสระโบสถ์ จังหวัดลพบุรี เป็นโครงการที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานพระมหากรุณารับเป็นโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งแต่ปี 2541 เพื่อช่วยเหลือราษฎร ในพื้นที่ตำบลมหาโพธิ์ ตำบลสระโบสถ์ และตำบลใกล้เคียงของอำเภอสระโบสถ์ จังหวัดลพบุรี ที่ประสบความเดือดร้อนจากการขาดแคลนน้ำเพื่อการเกษตรกรรม ภายใต้ความร่วมมือระหว่างกรมชลประทาน สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดลพบุรี และหน่วยงานที่เกี่ยวข้องในจังหวัดลพบุรี โดยมีสำนักงาน กปร. เป็นแกนกลางประสานการดำเนินงานสนองพระราชดำริมาตั้งแต่ ปี 2541 จนถึงปัจจุบัน
โดยการดำเนินงานของโครงการห้วยใหญ่วังแขมฯ ได้ช่วยให้ประชาชนในเขตพื้นที่โครงการฯ มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นกว่าเดิม จากการมีอ่างเก็บน้ำห้วยใหญ่วังแขม ถึงแม้ราษฎรส่วนใหญ่ยังนิยมปลูกพืชเชิงเดี่ยว แต่ราษฎรได้รับผลผลิตมากขึ้นกว่าเดิม ประกอบกับปัจจุบันราคาผลิตของข้าว และอ้อยมีราคาดี มีการดูแลสุขภาพที่ทั่วถึงจากสถาบันของรัฐ มีน้ำดื่มน้ำใช้ที่พอเพียง มีที่ดินทำกิน และที่อยู่อาศัยเป็นกรรมสิทธิ์ของตนเอง รวมทั้งประชาชนได้รับการศึกษาทั่วถึง โดยส่วนใหญ่จบการศึกษาภาคบังคับ และอื่น ๆ ได้แก่ จบชั้นมัธยมศึกษาตอนต้น ตอนปลาย และปริญญาตรี แต่จะมีผู้ที่ไม่เคยเรียนหนังสืออยู่บ้าง ร้อยละ 4.3 ซึ่งเป็นผู้สูงอายุแล้ว ประชาชนแต่ละครัวเรือนให้ความสำคัญกับการรวมกลุ่มเพื่อการออมทรัพย์ รวมทั้งมีการช่วยเหลือกันในชุมชน เช่นยังมีการลงแขกช่วยเหลือเอาแรงกัน มีการปรึกษาหารือผู้นำชุมชนและเพื่อนบ้านในยามที่มีปัญหาซึ่งแสดงให้เห็นถึงความรัก และความสามัคคีในหมู่บ้าน
|
|
|
|
|