หน้าหลัก เกี่ยวกับเรา โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จุดเยี่ยมชม ประมวลภาพกิจกรรม ตอบคำถามชิงของรางวัล ติดต่อเรา

 

     

สถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริภูพยัคฆ์
จังหวัดน่าน

พระราชดำรที่ตั้งโครงการ วัตถุประสงค์โครงการ

ลักษณะโครงการ ผู้ได้รับประโยชน์ ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ

ความสำเร็จของโครงการ ประมวลภาพโครงการ

   
พระราชดำริ :
สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ
   
แนวพระราชดำริ :

วันที่ 12 มกราคม 2546 สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ เสด็จพระราชดำเนินไปทอดพระเนตรพื้นที่ป่าไม้ภูพยัคฆ์ ตำบลขุนน่าน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน ทรงพบว่าป่าไม้ได้ถูกบุกรุกแผ้วถางทำให้เกิดป่าเสื่อมโทรมเป็นจำนวนนับพันไร่ และมีแนวโน้มว่าจะมีการบุกรุกเพิ่มขึ้นเนื่องจากราษฎรมีความต้องการจับจองพื้นที่ทำกินและเปลี่ยนที่ดินทำกินในลักษณะของการทำไร่เลื่อนลอย เมื่อที่ดินผืนเดิมเสื่อมคุณภาพก็ทำการบุกรุกแผ้วถางพื้นที่ดินผืนใหม่ ทั้งนี้เนื่องจากราษฎรยังขาดการเรียนรู้วิธีการใช้ที่ดินถูกหลักวิชาการเกษตร จึงจำเป็นต้องมีการจัดตั้งสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูง เพื่อราษฎรจะได้มีโอกาสเข้ารับการฝึกอบรมการเกษตรในลักษณะเป็นวิทยาลัยชาวบ้าน โดยทำการฝึกอบรมให้รู้จักการใช้พื้นที่ดินที่มีอยู่จำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด ทั้งนี้เพราะนับวันประชากรจะมีจำนวนเพิ่มขึ้นเรื่อยๆ แต่พื้นที่ดินมีจำกัด ถ้าไม่มีการฝึกอบรมให้ราษฎรรู้จักใช้ที่ดินให้คุ้มค่าปัญหาการแย้งที่ดินทำกินจะทวีความรุนแรงขึ้นในอนาคต นอกจากนี้พื้นที่ป่าไม้ก็จะถูกทำลายเพิ่มมากขึ้นตามไปด้วย จะก่อให้เกิดผลกระทบในด้านอนุรักษ์ทรัพยากรป่าไม้ ้และแหล่งต้นน้ำลำธาร รวมทั้งสัตว์ป่าต่างๆ ที่ยังหลงเหลืออยู่ก็จะสูญพันธุ์ไปด้วยอย่างแน่นอน สมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนาถ ได้เชิญแม่ทัพภาคที่ 3ผู้ว่าราชการจังหวัดน่าน, ผู้แทนกรมอุทยานสัตว์ป่าและพันธุ์พืช, ผู้แทนกรมชลประทาน, ผู้แทนกรมวิชาการเกษตร และส่วนราชการที่เกี่ยวข้อง (ในขณะนั้น) มาร่วมปรึกษาหารือในการแก้ปัญหาที่ประชุมมีความเห็นว่าสมควรจัดตั้งสถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงขึ้น โดยนำพื้นที่ที่ถูก บุกรุกแผ้วถาง แล้วมาจัดทำแปลงปลูกพืชเมืองหนาว และจัดตั้งเป็นธนาคารอาหาร (Food Bang) ให้ราษฎรบ้านน้ำรีพัฒนา หมู่ที่ 12 ต.ขุนน่าน อ.เฉลิมพระเกียรติ และหมู่บ้านใกล้เคียง ได้เข้าร่วมโครงการฯ ต่อไป

   
ที่ตั้งของโครงการ : บ้านน้ำรีพัฒนา หมู่ที่ 12 ตำบลขุนน่าน อำเภอเฉลิมพระเกียรติ จังหวัดน่าน
   
วัตถุประสงค์โครงการ :
1.เพื่อสนับสนุนโดยการประสานงานและการคุ้มครองป้องกันชุมชน ให้หน่วยงานร่วมโครงการ ตลอดจนราษฎร ในโครงการ ให้สามารถดำเนินกิจกรรมให้เป็นไปตามแนวทางพระราชดำริ สอดคล้องกับวัตถุประสงค์หลักของโครงการฯ ซึ่งได้แก่
     1.1จัดตั้งสถานีทดลองเกษตรในที่สูง  เพื่อใช้พื้นที่ที่ถูกแผ้วถางแล้วมาทำประโยชน์ให้เกิดผลผลิตสูงสุด เป็นตัวอย่างแก่ราษฎรที่เข้าร่วมโครงการฯ
     1.2ฟื้นฟูสภาพป่าเสื่อมโทรม ให้กลับคืนสภาพเป็นป่าที่สมบูรณ์ดังเดิม
     1.3อนุรักษ์สภาพป่าไม้ และพันธุ์สัตว์ป่า ที่ยังมีเหลืออยู่ในพื้นที่ป่าภูพยัคฆ์โดยให้ราษฎรได้มีส่วนร่วม ในลักษณะของการฝึกราษฎรอาสาสมัครพิทักษ์ป่า
     1.4ฝึกอบรมเกษตรแบบครบวงจร เพื่อให้ราษฎรเรียนรู้การใช้ที่ดินที่มีจำกัด ให้เกิดผลผลิตที่เพียงพอ ต่อการเลี้ยงเองได้ รวมทั้งให้เรียนรู้การบริหารจัดการในการทำโครงการเกษตรปลอดสารเคมี และยาฆ่าแมลง เรียนรู้ด้าน การตลาดด้วยการรวมกลุ่มในรูปแบบของสหกรณ์ การแปรรูปผลผลิตการเกษตร ให้เป็นเกษตรอุตสาหกรรม เพื่อให้ได้มูลค่าเพิ่มขึ้น
     1.5ช่วยให้ราษฎรมีงานทำและมีรายได้ เพื่อสนับสนุนรัฐบาล ในการแก้ไขปัญหาการว่างงาน การกระจาย รายได้ไปสู่ราษฎรในชนบทที่ยังอยู่ใต้เส้นระดับยากจน และนำไปสู่การมีคุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น
2.เพื่อลดปัญหาที่มีผลกระทบต่อความมั่นคงในพื้นที่ ด้วยการเคลื่อนไหวในพื้นที่ การปฏิบัติการจิตวิทยา การประชาสัมพันธ์ และการปลูกจิตสำนึกการมีส่วนร่วม และสร้างความเข้มแข็งให้เกิดแก่ชุมชนในพื้นที่รับผิดชอบ โดยเฉพาะงาน การป้องกันและสกัดกั้นการแพร่ระบาดของยาเสพติด จากภายนอกประเทศ
   
หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง : สำนักงานจังหวัดน่าน
 
ลักษณะโครงการ :
สำรวจและวางแผนการใช้ที่ดิน จัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ สาธิตการใช้พืชปุ๋ยสด สาธิตการทำ/การใช้ปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพ สาธิตการปรับปรุงดินกรด สาธิตการใช้ปุ๋ยปรับปรุงบำรุงดิน ฟื้นฟูดินและป้องกันการชะล้างพังทลายของดินโดยปลูกหญ้าแฝก

ผู้ได้รับประโยชน์ : ่ ราษฎรในหมู่บ้านน้ำรีพัฒนา และหมู่บ้านบริเวณใกล้เคียง

ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ :

1.สำรวจทำแผนที่ระดับขอบเขตและวางแผนการใช้ที่ดิน พื้นที่ 2,500 ไร่
2.จัดทำระบบอนุรักษ์ดินและน้ำ พื้นที่ 1,300 ไร่
3.สาธิตการใช้ปุ๋ยพืชสด พื้นที่ 100ไร่
4.สาธิตการทำ/การใช้ปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพ พื้นที่ 500 ไร่
5.สาธิตการปรับปรุงดินกรด พื้นที่ 230 ไร่
6.สาธิตการใช้ปุ๋ยทริปเปิลซูเปอร์ฟอสเฟส พื้นที่ 100 ไร่
7.สาธิตการอนุรักษ์ดินและน้ำ พื้นที่ 100 ไร่
8.ส่งเสริมการใช้ปุ๋ยหมักและน้ำหมักชีวภาพ พื้นที่ 1,000 ไร่
9.ปลูกหญ้าแฝกเพื่อการอนุรักษ์ดินและน้ำ 924,000 กล้า

 
ความสำเร็จของโครงการ :

สถานีพัฒนาการเกษตรที่สูงตามพระราชดำริ  พัฒนาให้ราษฎรชายไทยภูเขามีจิตสำนึกและมีส่วนร่วมในการฟื้นฟู พัฒนาอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อมให้เป็นแหล่งต้นน้ำลำธารที่มีคุณภาพเป็นป่าที่สมบูรณ์ พัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์สร้างงานสร้างรายได้ให้ราษฎรในพื้นที่เป็นสถานีตัวอย่างในการขยายผลผลิตทางการเกษตร ซึ่งราษฎรซึมซับความรู้และเกิดทักษะในการประกอบอาชีพทางการเกษตร เพื่อนำไปประยุกต์ใช้ในพื้นที่ของตนได้อย่างถูกต้อง ซึ่งจะลดปัญหาการบุกรุกทำลายป่าและในขณะเดียวกันราษฎรยังกลับมีจิตสำนึกในการอนุรักษ์ ทรัพยากรธรรมชาติ ิและมีส่วนร่วมในการปกปักษ์รักษาผืนป่า ซึ่งก็คือสมบัติของชุมชนให้คืนความสมบรูณ์ จากพระมหากรุณาธิคุณ ได้ส่งผลให้ชีวิตของผู้คนเกิดรอยยิ้มและความสดใสอีกครั้ง โดยจะเห็นได้จากความปลาบปลื้ม และเสียงบอกเล่าจากกราษฎร ดังนี้

นายฉัตรชัย บัวแสน ราษฎรบ้านน้ำรีพัฒนา หมู่ที่ 12 ต.ขุนน่าน
“ผมได้รับความช่วยเหลือ เรียนรู้จากโครงการด้วยการมาเป็นลูกจ้าง นอกจากโครงการจะให้เงินค่าจ้างแล้ว ยังสอน, แนะนำ, ให้ความรู้กับผมและชาวบ้านมาแล้ว 6 ปี ผมได้นำมาปฎิบัติในที่ดินของตนเอง ตอนนี้ก็ประสบผลสำเร็จ เช่นว่า ปลูกผักปลอดสารพิษ หม่อน กาแฟ และยังได้รับการสนับสนุนไม่ว่าจะเป็นกล้าผัก กาแฟ หม่อน โครงการช่วยเหลือขุดนา ต่อท่อน้ำมาให้ ทำให้ผมสามารถทำการเกษตรได้ จนทำให้มีรายได้พอเลี้ยงครอบครัว
ผมพยายามจะทำเป็นตัวอย่างให้คนในหมู่บ้านได้เห็นตอนนี้ชาวบ้านเริ่มตื่นตัวเอาอย่าง เห็นผมขายผัก กาแฟ หม่อนได้ ผมทำงานในไร่ในสวนผม ผมภูมิใจแล้วผมไม่ไปถางป่าถางไร่ ผมมีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ผมพอใจแล้ว ผมจึงขอขอบคุณพระองค์ท่านที่นำโครงการมาช่วยเหลือราษฎรบ้านน้ำรี”

   


ที่มาของข้อมูล : www.kingproject.com ,www.nangis.in.th วารสารอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ปีที่ 8 ฉบับที่ 1 ประจำเดือน มกราคม-มีนาคม 2553 หน้า 52-53,55

 

Copyright 2010 - Office of The Royal Development Projects Board. All rights reserved.