|
ศูนย์บริการและพัฒนาที่สูงปางตองตามพระราชดำริ
จังหวัดแม่ฮ่องสอน
พระราชดำริ ที่ตั้งโครงการ วัตถุประสงค์โครงการ
ลักษณะโครงการ ผู้ได้รับประโยชน์ ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ
ความสำเร็จของโครงการ ประมวลภาพโครงการ |
|
|
|
พระราชดำริ : |
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว |
|
|
แนวพระราชดำริ : |
แม่ฮ่องสอนเป็นจังหวัดชายแดนติดกับสาธารณรัฐสังคมนิยมแห่งสหภาพพม่ามีพื้นที่ส่วนใหญ่เป็นเทือกเขาสูงสลับซับซ้อน มีพื้นที่ราบน้อย การคมนาคมไม่สะดวก ราษฎรที่อาศัยส่วนใหญ่เป็นชนกลุ่มน้อยเผ่าต่างๆ ได้แก่ ม้ง, มูเซอ, ลีซอ, กระเหรี่ยง, ลัวะ, ไทยใหญ่ อาชีพหลักทั่วไปของชนกลุ่มน้อยในอดีต คือ การทำไร่เลื่อนลอย การเลี้ยงสัตว์ หาของป่า รับจ้างขนยาเสพติด รับจ้างขนเสบียงอาหารและยุทธปัจจัยให้แก่กลุ่มกู้ชาติต่างๆ ในพม่า พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงมีความห่วงใย ราษฎรและความมั่นคงปลอดภัยของประเทศเป็นอันอย่างมาก จึงได้มีพระราชดำริ ให้มีการจัดตั้ง ศูนย์พัฒนาอาชีพของราษฎร ให้มีความเป็นอยู่ที่ดีขึ้น ในการนี้กองทัพบกได้มอบให้กองทัพภาคที่ 1 และกองทัพภาคที่ 3 ร่วมกับกระทรวงเกษตรและสหกรณ์ และกระทรวงอื่นๆ ได้ดำเนินการสนองพระราชดำริในการพัฒนาอาชีพ และความเป็นอยู่ของราษฎร โดยจัดให้มีโครงการพัฒนาตามพระราชดำริขึ้น ตั้งแต่ปี พ.ศ.2522 เป็นต้นมา ปี พ.ศ.2522 - 2528 เป็นการเริ่มต้นโครงการ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว พระราชทานแนวพระราชดำริ ให้จัดตั้งเป็น ศูนย์พัฒนา ตามพื้นที่ต่างๆ กระจายออกไปทั้งนี้เพราะสภาพภูมิประเทศเป็นภูเขา การคมนาคมไม่สะดวก ภายในศูนย์พัฒนา จะมีหน่วยงาน ที่เกี่ยวข้องร่วมกันทำงาน โดยได้จัดเป็นศูนย์พัฒนา 4 แห่ง คือ
1)ศูนย์พัฒนาลุ่มน้ำปายตามพระราชดำริ
2)ศูนย์พัฒนาที่สูงปางตองตามพระราชดำริ
3)ศูนย์พัฒนาในสอยตามพระราชดำริ
4)ศูนย์พัฒนาห้วยมะเขือส้มตามพระราชดำริ
ศูนย์เหล่านี้ มีหน้าที่ทดลองค้นคว้าสาธิตงานด้านการให้เหมาะสมตามสภาพของท้องถิ่น เพื่อขยายผลไปยังราษฎร ในหมู่บ้านเป้าหมายปี พ.ศ.2526 - 2530 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ได้พระราชทานแนวพระราชดำริ ให้คณะทำงานศูนย์ต่างๆ เร่งดำเนินการ นำผลจาก การทดลอง ภายในศูนย์ ขยายผลไปยังราษฎร ให้มากขึ้นและทรงให้เปลี่ยนชื่อศูนย์เป็น ศูนย์บริการและพัฒนา ในส่วนของผู้ปฏิบัติงาน ให้จัดเป็นคณะทำงานชุดต่างๆ ให้เหมาะสมกับภารกิจของแต่ละศูนย์ โดยคณะทำงานศูนย์บริการและพัฒนาที่สูงปางตองตามพระราชดำริ รับผิดชอบหมู่บ้านเป้าหมายในพื้นที่สูง โดยมีศูนย์ปางตองเป็นศูนย์กลางประสานงานกับหน่วยงานต่างๆ ได้แก่ สถานีวิจัยการเพาะเลี้ยงสัตว์ป่าเพื่อการอนุรักษ์ปางตอง, สถานีทดลองข้าวแม่ฮ่องสอน,สถานีวิจัยทดสอบพันธุ์สัตว์แม่ฮ่องสอน, ศูนย์ส่งเสริมการเกษตรที่สูงจังหวัดแม่ฮ่องสอน, โครงการชลประทานแม่ฮ่องสอน, โรงเรียนร่มเกล้าปางตองและในพื้นที่ยังเป็นที่ตั้งเรือนประทับแรมปางตองอีกด้วย
|
|
|
ที่ตั้งของโครงการ : |
ตำบลหมอกจำแป่ อำเภอเมือง จังหวัดแม่ฮ่องสอน |
|
|
วัตถุประสงค์โครงการ : |
1)เพื่อพัฒนาชีวิตความเป็นอยู่ของราษฎรให้ดีขึ้น ทั้งด้านเศรษฐกิจ และสังคม
2)เพื่ออนุรักษ์และพัฒนาทรัพยากรธรรมชาติให้อุดมสมบูรณ์ตลอดไป
3)เพื่อเสริมสร้างความมั่นคงให้เกิดตามแนวชายแดนโดยใช้กำลังประชาชนมีส่วนร่วมกับหน่วยทหาร |
|
|
|
|
หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง : |
กรมพัฒนาที่ดิน , กรมอุทยานสัตว์ป่าและพันธุ์พืช , กรมชลประทาน ,กรมประมง
|
|
|
ลักษณะโครงการ : |
ศูนย์บริการและพัฒนาที่สูงปางตองตามพระราชดำริศูนย์บริการและพัฒนาแห่งที่สอง ของโครงการพัฒนา ตามพระราชดำริ จังหวัดแม่ฮ่องสอน มีพื้นที่ทั้งหมด 5,353 ไร่ โดยใช้เป็นสถานที่สำหรับการทดลองค้นคว้าวิจัย และ สาธิตชาวไทยภูเขา ในพื้นที่สูง |
|
|
ผู้ได้รับประโยชน์ : |
บ้านปางตอง (ไทยใหญ่,กะเหรี่ยง) บ้านนาป่าแปก (ม้ง,ไทยใหญ่) บ้านห้วยมะเขือส้ม การเพาะปลูกพืช การเลี้ยงสัตว์เมืองหนาวเพื่อส่งเสริมให้แก่ราษฎร (ม้ง,ไทยไหญ่) และ บ้านรวมไทย (ไทยใหญ่) ที่ส่วนมากมีอาณาเขตติดขอบชายแดนพม่า |
|
|
ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ : |
ศูนย์บริการและพัฒนาที่สูงปางตองตามพระราชดำริ ซึ่งเป็นพื้นที่หลักในการบริการความรู้แก่เกษตรกรบนพื้นที่สูง หน่วยงานต่างๆ ได้ปรับปรุงพัฒนาพื้นที่เป็นจุดเรียนรู้และการท่องเที่ยวเชิงเกษตร สำหรับงานพัฒนาที่ดินนั้น ได้จัดทำแปลงสาธิตจุดเรียนรู้การใช้ประโยชน์ที่ดินบนที่สูง ด้านการอนุรักษ์ดินและน้ำ และเกษตรอินทรีย์ เพื่อบริการแก่ประชาชนตามแนวพระราชดำริพื้นที่ดำเนินงานด้านพัฒนาที่ดินในโครงการรวม 33 ไร่ มีการจัดทำจุดเรียนรู้ด้านต่างๆ ดังนี้ การผลิตสตรอเบอรี่ เสาวรสอินทรีย์ การปลูกผักอินทรีย์ การอนุรักษ์ดินและน้ำแบบขั้นบันไดดิน การเปรียบเทียบการชะล้างพังทลาย ของดิน การอนุรักษ์ดินและน้ำด้วยหญ้าแฝก
สถานีวิจัยทดสอบพันธุ์สัตว์แม่อ่องสอน
ปรับปรุงแกะพันธุ์แท้เพื่อส่งเสริมและเผยแพร่สู่เกษตรกร
สถานีประมงน้ำจืดจังหวัดแม่ฮ่องสอน
โครงการธนาคารอาหารชุมชน อันเนื่องมาจากพระราชดำริและส่งเสริมพัฒนาอาชีพ การเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำ
สถานีวิจัยการเพาะเลี้ยงสัตว์ป่า เพื่อการอนุรักษ์ปางตอง
งานเพาะเลี้ยงและขยายพันธุ์สัตว์ป่าประเภทสัตว์กีบ , ประเภทสัตว์ปีก และสัตว์ป่า เลี้ยงลูกด้วยนม
งานประชาสัมพันธ์สัตว์ป่าแก่นักท่องเที่ยว และแจกเอกสารเกี่ยวกับการอนุรักษ์สัตว์ป่า
โครงการชลประทาน แม่ฮ่องสอน สำนักชลประทานที่ ๑ กรมชลประทาน
ดูแลความเรียบร้อยเรือนประทับแรม และบ้านพักรับรอง
|
|
|
ความสำเร็จของโครงการ : |
1) พัฒนาและปรับปรุงระบบชลประทาน
2) พัฒนาป่าไม้ ขยายพันธุ์และอนุรักษ์พันธุ์สัตว์ป่า
3) การจัดที่ดินทำกิน ที่อยู่อาศัย และจัดหมู่บ้านให้ราษฎร
4) การพัฒนาส่งเสริมอาชีพ การปลูกพืช การเลี้ยงสัตว์ และการประมง
5) การพัฒนาระบบสหกรณ์พื้นฐาน กลุ่มออมทรัพย์ และธนาคารข้าว
6) พัฒนาและส่งเสริมงานศิลปาชีพ
7) พัฒนาด้านการศึกษา,โรงเรียน และศูนย์พัฒนาเด็กเล็ก
|
|
|
|
|
|
|