หน้าหลัก เกี่ยวกับเรา โครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จุดเยี่ยมชม ประมวลภาพกิจกรรม ตอบคำถามชิงของรางวัล ติดต่อเรา

 

     

โครงการศูนย์บริการการพัฒนาปลวกแดงตามแนวพระราชดำริ
จังหวัดระยอง-ชลบุรี

พระราชดำรที่ตั้งโครงการ วัตถุประสงค์โครงการ

ลักษณะโครงการ ผู้ได้รับประโยชน์ ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ

ความสำเร็จของโครงการ ประมวลภาพโครงการ

   
พระราชดำริ :
พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว
 
แนวพระราชดำริ :

ด้วยสภาพพื้นที่ของจังหวัดระยอง-ชลบุรี เป็นสภาพป่าที่ถูกทำลาย ราษฎรส่วนใหญ่ประกอบอาชีพการเกษตร และประสบปัญหาผลผลิตตกต่ำ รายได้ลดลง เนื่องจากขาดความอุดมสมบูรณ์ ของดิน และขาดแหล่งน้ำกอปรกับถูกอิทธิพล ของนายทุนขยายเขตการเป็นเจ้าของที่ดิน เพิ่มขึ้นซึ่งอาจจะมีผลกระทบต่อความมั่งคงของประเทศชาติได้ เมื่อทราบฝ่าละอองธุลีพระบาทพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจึงได้พระราชทานพระราชดำริว่าบริเวณอ่างเก็บน้ำดอกกราย อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง ซึ่งมีพื้นที่ประมาณ 1,300 ไร่ สามารถส่งน้ำมายังพื้นที่ดังกล่าวได้ และทรงแนะนำให้จัดเป็นศูนย์กลางอาชีพ การเกษตรและศิลปาชีพพิเศษแก่ราษฎร ดังนั้น คณะทำงานโครงการพัฒนาตามพระราชดำริ จึงได้ดำเนินงานขั้นต้นด้วยการจัดระบบการส่งน้ำปรับพื้นที่ ด้วยพระราชทานทรัพย์ส่วนพระองค์ที่พระราชทานมาเป็นเงินทุนหมุนเวียน จำนวน 3 ล้านบาท และมีผู้ขอพระราชทานน้อมเกล้าฯ ถวายคอกม้า คอกสุกร และคอกแกะ สร้างไว้ในศูนย์กลางการพัฒนาด้วย

เมื่อวันที่ 14 กรกฎาคม 2523 พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เสด็จพระราชดำเนินพร้อมด้วยสมเด็จพระนางเจ้าฯ พระบรมราชินีนารถ สมเด็จพระเทพรัตนราชสุดาฯ สยามบรมราชกุมารี และสมเด็จพระเจ้าลูกเธอ เจ้าฟ้าจุฬาภรณ์วลัยลักษณ์อัครราชกุมารี ได้ทรงเสร็จเยี่ยมศูนย์กลางการพัฒนาการเกษตรและศิลปาชีพพิเศษและพระราชทานแนวทางการพัฒนาไว้ 4 ข้อ คือ

 

1. ให้พัฒนาด้านการเกษตร โดยเฉพาะด้านปศุสัตว์ การประมงเพื่อการบริโภคและสำรองอาหารไว้ในยามวิกฤต มูลสัตว์ทำเป็นเชื้อเพลิงและปุ๋ยปรับปรุงบำรุงดิน
2. ให้มีศูนย์ฝึกปฏิบัติการด้านประกอบอาชีพ โดยมีแปลงสาธิตของราษฎรตัวอย่าง 4 แปลง แปลงละ 4 ไร่ สร้างบ้านพักอาศัยให้อยู่ โดยปลูกพืชและเลี้ยงสัตว์ควบคู่กันไป ในการดำเนิน ธุรกิจฟาร์มในรูปสหกรณ์และให้ราษฎรทุนหมุนเวียนเข้าอยู่
3. ให้จัดเป็นศูนย์กลางส่งเสริมการเลี้ยงปศุสัตว์ โดยให้ราษฎรยืมพ่อพันธุ์แม่พันธุ์ที่ดีไปผสม หรือเลี้ยงแล้วส่งลูกคืน หรือขายให้ราษฎรนำไปเลี้ยง
4. ให้มีศูนย์พัฒนาการเกษตรที่ราษฎรจะได้ศึกษาและเยี่ยมชม เพื่อนำเอารูปแบบไปปรับปรุงไร่นาของตนเอง

ที่ตั้งของโครงการ :

สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดระยอง

   
วัตถุประสงค์โครงการ :

1. เพื่อพัฒนาและปรับปรุงแหล่งน้ำและระบบชลประทาน
2. เพื่อปรับปรุงและพัฒนาที่ดินให้มีความอุดมสมบูรณ์ตลอดจนการอนุรักษ์ดินและน้ำ
3. เพื่อส่งเสริมการพัฒนาอาชีพการเกษตร
4. เพื่ออบรมราษฎรให้มีความรู้ในการประกอบอาชีพ
5. เพื่อพัฒนาจิตใจให้มีความรักสามัคคีร่วมใจพัฒนาท้องถิ่น
6. งานอื่นๆ

   
หน่วยงานผู้ดำเนินงาน /หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง :

หน่วยงานร่วมดำเนินการ/หน่วยงานหลัก
1. โครงการชลประทานระยอง(กรมชลประทาน)
2. ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตรจังหวัดระยอง (พืชสวน)(การส่งเสริมการเกษตร)
3. ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดระยอง(กรมประมง)
4. ศูนย์วิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยีปลวกแดงจังหวัดระยอง(กรมปศุสัตว์)
5. ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรระยอง(กรมวิชาการเกษตร)
6. สถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดระยอง(กรมพัฒนาที่ดิน) 

 

หน่วยงานประสานงาน สำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดระยอง หน่วยงานสนับสนุน องค์การบริหารส่วนตำบลแม่น้ำคู้ อำเภอปลวกแดง จังหวัดระยอง

   
ลักษณะโครงการ :

เนื่องจากในพื้นที่ของศูนย์บริการประกอบด้วยหน่วยงานจำนวนหลายหน่วยงาน ซึ่งมีการดำเนินงานที่แตกต่างกันไป ซึ่งในรอบปี 2552 ที่ผ่านมา ในแต่ละส่วนราชการมีผลการดำเนินการที่สำคัญ ดังนี้

 

1. โครงการชลประทานระยอง กรมลประทาน ได้ดำเนินการเพื่อพัฒนาและปรับปรุงแหล่งน้ำและระบบชลประทานในพื้นที่ เช่น การสร้างระบบส่งน้ำด้วยท่อจากอ่างเก็บน้ำดอกกรายไปด่างเก็บน้ำหนองปลาไหลการให้ความรู้เพื่อเสริมสร้างความเข็มแข็งขององค์กรการใช้น้ำในพื้นที่ และแผนการดำเนินการต่อไปคือการบูรณาการเพื่อพัฒนาแหล่งน้ำในการสนับสนุนศูนย์บริการและขยายผลการดำเนินโครงการต่างๆ ในอันที่จะเป็นการเพิ่มปริมาณการเก็บกักน้ำในช่วงฤดูแล้งให้มากขึ้น
2. ศูนย์ส่งเสริมและพัฒนาอาชีพการเกษตร จังหวัดระยอง (พืชสวน) ได้ดำเนินการฝึกอบรมราษฎรให้มีความรู้ในด้านการประกอบวิชาชีพโดยเฉพาะพืชหลักในจังหวัดระยอง เช่น ยางพารา เป็นต้นนอกจากนั้นยังเป็นแหล่งในการส่งเสริมและพัฒนาอาชีพเกษตร มีนักศึกษา ข้าราชการ ประชาชนทั่วไปมาศึกษาดูงานเป็นจำนวนมาก
3. ศูนย์วิจัยและพัฒนาประมงน้ำจืดจังหวัดระยอง กรมประมง มีการดำเนินงานที่สำคัญคือ การปรับปรุงแหล่งน้ำโดยเพิ่มผลผลิตสัตว์น้ำ เช่น ปลา กบ กุ้งน้ำจืด การส่งเสริมพัฒนาอาชีพโดยให้คำแนะนำการเพาะเลี้ยงสัตว์น้ำจืดในกระชัง
4. ศูนย์วิจัยและถ่ายทอดเทคโนโลยีปลวกแดงจังหวัดระยอง กรมปศุสัตว์ เป็นหน่วยงานหลักทางด้านเครือข่ายเรียนรู้การเลี้ยงสัตว์ ตามแนวเศรษฐกิจพอเพียง สร้างและพัฒนาเกษตรกรรุ่นใหม่ตลอดจนเป็นศูนย์บริการและถ่ายทอดเทคโนโลยีในระดับตำบล
5. ศูนย์วิจัยและพัฒนาการเกษตรระยอง กรมวิชาการเกษตร เป็นศูนย์เรียนรู้การผลิดพืชตามแนวพระราชดำริทฤษฎีใหม่ ที่ผ่านมาได้เป็นแหล่งเรียนรู้และปฏิบัติที่สำคัญคือการทดสอบพันธ์พืชและพัฒนาพันธ์พืชเศรษฐกิจ เช่น พืชเกษตรทฤษฎีใหม่ พืชทดแทนพลังงาน การถ่ายทอดเทคโนโลยี เป็นต้น
6. สถานีพัฒนาที่ดินจังหวัดระยอง กรมพัฒนาที่ดิน ได้ดำเนินการจัดทำจุดเรียนรู้ในลักษณะแปลงสาธิตการพัฒนาที่ดินในรูปแบบต่างๆตามแนวพระราชดำริ และเป็นศูนย์กลางในการถ่ายทอดเทคโนโลยีด้านการพัฒนาที่ดิน


ผู้ได้รับประโยชน์ :
เกษตรกรในพื้นที่และประชาชนทั่วไป

ผลการดำเนินงานและกิจกรรมโครงการ :

โครงการศูนย์บริการการพัฒนาปลวกแดงตามพระราชดำริ มีศักยภาพทั้งบุคลากร อาคารสถานที่และแปลงเกษตร ในการจัดการฝึกอบรมเกษตรกร และเป็นสถานที่ศึกษาดูงานได้เป็นอย่างดี หากมีการประสานงานให้มีการบริหารจัดการที่ชัดเจน รวมทั้งได้รับการสนับสนุนงบประมาณในการฝึกอบรมและสิ่งอำนวยความสะดวก ทั้งอุปกรณ์การฝึกอบรมและอาคารสถานที่เพิ่มเติม จะสามารถรองรับจำนวนผู้เข้าอบรมศึกษาดูงานได้มากขึ้น อย่างไรก็ตาม เพื่อให้การดำเนินงานเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพและเต็มศักยภาพ มีแนวทางการดำเนินงาน ดังนี้
1. การจัดตั้งเป็นศูนย์สาขาของศูนย์ศึกษาการพัฒนาเขาหินซ้อนอันเนื่องมาจากพระราชดำริ จังหวัดฉะเชิงเทรา เนื่องจากพื้นที่มีลักษณะปัญหาที่ดินเสื่อมโทรมเหมือนกัน เพื่อจะได้เชื่อมโยงองค์ความรู้ และสนับสนุนการดำเนินงานซึ่งกันและกัน
2. การปรับปรุงแนวทางการบริหารจัดการและคณะทำงาน ให้องค์การปกครองส่วนท้องถิ่นเข้ามามีส่วนร่วมในการบริหารจัดการและกำหนดแนวทางการดำเนินการเพื่อให้สอดคล้องกับความต้องการของประชาชน 
3. การเพิ่มหลักสูตรการฝึกอบรม เนื่องจากโครงการมีความพร้อมด้านบุคลากร แปลงสาธิต เครื่องมืออุปกรณ์ และอาคารสถานที่ ในการฝึกอบรม ดังนั้นการเพิ่มหลักสูตรการฝึกอบรมด้านการเกษตรและอาชีพจะช่วยทำให้สอดคล้องกับความสนใจและความต้องการของเกษตรกรและประชาชนทั่วไป ทั้งนี้ อาจต้องสนับสนุนงบประมาณในการจัดการฝึกอบรมรวมทั้งปรับปรุงอาคารสถานที่และแปลงสาธิต  ให้สามารถรองรับจำนวนผู้เข้ารับการฝึกอบรมที่เพิ่มขึ้นด้วย.

ความสำเร็จของโครงการ :
โครงการฯได้ดำเนินการตามแนวพระราชดำริ มีความก้าวหน้าเป็นลำดับ จนมีความพร้อมสมบูรณ์ในหลายๆ ด้าน และมีการพัฒนาเป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงเกษตร
 


ที่มาของข้อมูล :อกสารโครงการพระราชดำริ จังหวัดระยอง โดยสำนักงานเกษตรและสหกรณ์จังหวัดระยอง /โบรชัว ศูนย์บริการการพัฒนาปลวกแดงตามพระราชดำริ จังหวัดระยอง
ผู้ที่เกี่ยวข้อง :
เบอร์ติดต่อ 0-3869-4000 038-694-109-10
ที่อยู่ อ.ปลวกแดง จังหวัดระยอง

 



Copyright 2010 - Office of The Royal Development Projects Board. All rights reserved.