สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงนำคณะทูตานุทูตต่างประเทศประจำประเทศไทยพร้อมคู่สมรสเยี่ยมชมโครงการของมูลนิธิชัยพัฒนา ในพื้นที่จังหวัดเพชรบุรี และจังหวัดสมุทรสาคร
วันอาทิตย์ที่ 30 เมษายน 2566 เวลา 09.00 น. สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ทรงนำคณะทูตานุทูตต่างประเทศประจำประเทศไทย พร้อมคู่สมรส จาก 37 ประเทศ และผู้ประสานงานสหประชาชาติประจำประเทศไทยไปเยี่ยมชมโครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ยอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตำบลแหลมผักเบี้ย อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี การนี้ นายปวัตร์ นวะมะรัตน เลขาธิการ กปร. พร้อมด้วยผู้บริหาร และเจ้าหน้าที่สำนักงาน กปร. เฝ้าฯ รับเสด็จ
จากนั้น เสด็จพระราชดำเนินไปยังแปลงนาสาธิต ทอดพระเนตรการปลูกข้าวในน้ำเสีย และทรงหว่านต้นพันธุ์ข้าว พันธุ์ กข 43 ลงในแปลงปลูกข้าว ต่อจากนั้น ประทับรถรางพระที่นั่ง ทอดพระเนตรพื้นที่โครงการ สถานีตรวจวัดคุณภาพอากาศ และแปลงพืชบำบัดน้ำเสีย ทรงรับฟังการกราบบังคมทูลรายงานผลด้านอุตุนิยมวิทยา และงานวิจัยเพื่อติดตามลักษณะทางอุตุนิยมวิทยา, พืชบำบัดน้ำเสีย และการบำรุงรักษาระบบ, การนำพืชบำบัดน้ำเสียมาใช้ประโยชน์ด้านต่าง ๆ พร้อมกับทอดพระเนตรผลิตภัณฑ์ที่ทำจากพืชบำบัดน้ำเสีย
ต่อจากนั้น เสด็จฯ ไปยังพื้นที่ป่าชายเลน เส้นทางศึกษาธรรมชาติที่อุดมสมบูรณ์ไปด้วยสัตว์น้อยใหญ่ตลอดสองข้างทาง ทรงรับฟังการรายงานผลการวิจัยเกี่ยวกับสมดุลความร้อนป่าชายเลน, ผลการวิจัยความหลากหลายทางชีวภาพของพันธุ์นกป่าชายเลน และทอดพระเนตรการสาธิตการติดห่วงติดตามพันธุ์นก ทั้งนี้ โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ยฯ ได้รวบรวมข้อมูลพันธุ์นกในพื้นที่โครงการ โดยมีจำนวนนกมากกว่า 200 สายพันธุ์ ส่วนใหญ่ เป็นนกประจำถิ่นและนกอพยพ ในจำนวนนี้เป็นนกที่มีสถานะใกล้สูญพันธุ์ติดลำดับโลก (Globally Endangered) อาทิ นกทะเลขาเขียวลายจุด,นกปากช้อนหน้าดำ และนกน็อตใหญ่ เป็นต้น
โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ยอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ก่อตั้งขึ้นเมื่อปี 2533 จากพระราชดำริ พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดลุยเดชมหาราช บรมนาภบพิตร ที่ทรงให้มูลนิธิชัยพัฒนา สำนักงาน กปร. กรมชลประทาน และมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ ร่วมกันศึกษาวิธีแก้ไขปัญหาสิ่งแวดล้อมที่เกี่ยวกับขยะมูลฝอยและน้ำเสียในชุมชน ซึ่งมีผลต่อการรักษาสภาพป่าชายเลนด้วยวิธีการทางธรรมชาติและรักษาธรรมชาติ ซึ่งหน่วยงานที่เกี่ยวข้องได้เริ่มดำเนินงานศึกษาวิจัยตามโครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ยอันเนื่องมาจากพระราชดำริ ตั้งแต่ปี 2534 เป็นต้นมา โดยดำเนินการในพื้นที่สาธารณประโยชน์ ณ ตำบลแหลมผักเบี้ย อำเภอบ้านแหลม จังหวัดเพชรบุรี เนื้อที่ประมาณ 642 ไร่
ช่วงบ่าย เสด็จฯ ไปยังโครงการอัมพวา ชัยพัฒนานุรักษ์ ตำบลอัมพวา อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม ในการนี้ นางสาวบุญรอด ปานประเสริฐ ทูลเกล้าทูลกระหม่อมถวายโฉนดที่ดิน จำนวน 1 แปลง เนื้อที่ 10 ไร่ 3 งาน 11 ตารางวา ตั้งอยู่ที่ตำบลวัดประดู่ อำเภออัมพวา จังหวัดสมุทรสงคราม เพื่อใช้ประโยชน์ในกิจกรรมของมูลนิธิชัยพัฒนา โอกาสนี้ ทรงซอร่วมกับวงมโหรีจามจุรีศรีอัมพวา ในบทเพลง “บุหลันลอยเลื่อน” พระราชนิพนธ์ในพระบาทสมเด็จพระพุทธเลิศหล้านภาลัย
ภายในโครงการมีการจัดกิจกรรมต่างๆ เช่น การสาธิตการใช้ประโยชน์จากส่วนต่างๆ ของมะพร้าว พืชพื้นถิ่นที่นิยมปลูกกันมากในจังหวัดสมุทรสงคราม โดยการนำส่วนต่างๆ ของมะพร้าวมาพัฒนาต่อยอดเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่า เช่น หมวก เครื่องประดับ กระเป๋า การประดิษฐ์กระถางจากเส้นใยและขุยมะพร้าว การทำกระดาษสาเพื่อลดมลพิษจากการเผาวัสดุเหลือใช้จากมะพร้าว และการประดิษฐ์กะลาซอ โดยมะพร้าวพันธุ์มวยพราหมณ์ และพันธุ์หัวช้าง
จากนั้น ทอดพระเนตรผลิตภัณฑ์ ภายในร้านภัทรพัฒน์ ของมูลนิธิชัยพัฒนา และผลิตภัณฑ์จากเครือข่ายชุมชนในพื้นที่ ซึ่งสร้างรายได้และสร้างแรงจูงใจในการพัฒนาผลิตภัณฑ์ให้แก่ชุมชน เช่น ผลิตภัณฑ์จักสานจากก้านมะพร้าว ผลิตภัณฑ์จากเกลือสมุทร ผลิตภัณฑ์จากสมุนไพรไทย ผลิตภัณฑ์จากน้ำมันมะพร้าว ผลิตภัณฑ์จาก “เตาตาล” ศูนย์สาธิตการเคี่ยวน้ำตาลมะพร้าวแท้แบบดั้งเดิมและการแปรรูปน้ำหวานดอกมะพร้าวหรือน้ำตาลใสเป็นผลิตภัณฑ์เพื่อเพิ่มมูลค่า และผลผลิตจากสวนสาธิตการเกษตรชัยพัฒนานุรักษ์
ต่อจากนั้น ทรงพระดำเนินไปยังลานวัฒนธรรมนาคะวะรังค์ ซึ่งมีการสาธิตทางศิลปวัฒนธรรมพื้นถิ่นของอัมพวา อาทิ กิจกรรมทำบ้านนกจากกะลามะพร้าว การทำลูกประคบ โอกาสนี้ ทรงสาธิตการประดิษฐ์ว่าวจุฬา ซึ่งเป็นว่าวที่มีลักษณะ คล้ายดาว 5 แฉก หัวว่าวเป็นยอดปลายแหลม ตัวว่าวมีปีกทั้งสองข้างคลายปีกนก และหางว่าวมีสองแฉกคล้ายหางปลา จากนั้น ทรงเยี่ยมราษฎรบริเวณห้องเช่าเรือนแถวริมน้ำ และเรือริมคลองอัมพวา
โครงการอัมพวา ชัยพัฒนานุรักษ์ เกิดขึ้นจากพระราชดำริ สมเด็จพระกนิษฐาธิราชเจ้า กรมสมเด็จพระเทพรัตนราชสุดา ฯ สยามบรมราชกุมารี ที่ทรงให้มูลนิธิชัยพัฒนา นำที่ดินไปพัฒนาและอนุรักษ์เพื่อให้เกิดประโยชน์ต่อชุมชน อนุรักษ์วิถีชีวิต วัฒนธรรมพื้นบ้านที่มีเอกลักษณ์เฉพาะถิ่นของชุมชนอัมพวา โดยให้ชุมชนเข้ามามีส่วนร่วมในการประกอบอาชีพ และร่วมกิจกรรมต่างๆ ให้เป็นแหล่งท่องเที่ยวเชิงอนุรักษ์ รวมทั้งเป็นแหล่งศึกษาเผยแพร่ความรู้เกี่ยวกับพันธุ์ไม้พื้นเมือง การรักษาระบบนิเวศของสวนผลไม้ และแหล่งรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับวิถีชีวิตของชุมชนอัมพวา ตลอดจนส่งเสริมให้เกิดการพัฒนาแบบบูรณาการ เพื่อให้เกิดความสมดุลในการพัฒนาและการพึ่งพาตนเองของชุมชนตามแนวคิดระบบเศรษฐกิจพอเพียง
#สำนักงานกปร
#มูลนิธิชัยพัฒนา
#โครงการศึกษาวิจัยและพัฒนาสิ่งแวดล้อมแหลมผักเบี้ยอันเนื่องมาจากพระราชดำริ
#โครงการอัมพวาชัยพัฒนานุรักษ์