ความเป็นมา
“…ในการพัฒนาประเทศนั้นจำเป็นต้องทำตามลำดับขั้น เริ่มด้วยการสร้างพื้นฐาน คือความมีกินมีใช้ของประชาชนก่อน ด้วยวิธีการที่ประหยัดระมัดระวัง แต่ถูกต้องตามหลักวิชา เมื่อพื้นฐานเกิดขึ้นมั่นคงพอควรแล้ว จึงค่อยสร้างเสริมความเจริญขั้นที่สูงขึ้นตามลำดับต่อไป การถือหลักที่จะส่งเสริมความเจริญ ให้ค่อยเป็นค่อยไปตามลำดับ...ด้วยความรอบคอบระมัดระวังและประหยัดนั้น ก็เพื่อป้องกันความผิดพลาดล้มเหลวและเพื่อให้บรรลุผลสำเร็จได้แน่นอนบริบูรณ์...”
พระบรมราโชวาทพระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตรในพิธีพระราชทานปริญญาบัตร ของมหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์
19 กรกฎาคม 2517
|
“เศรษฐกิจพอเพียง” เป็นปรัชญาที่พระบาทสมเด็จพระบรมชนกาธิเบศร มหาภูมิพลอดุลยเดชมหาราช บรมนาถบพิตร ทรงมีพระราชดำรัส ชี้แนะแนวทางการดำเนินชีวิต ให้แก่พสกนิกรชาวไทยมาเป็นเวลานานกว่า 25 ปี โดยมีแนวคิดที่ ตั้งอยู่บนพื้นฐานของทางสายกลาง และความไม่ประมาท และคำนึงถึงความพอประมาณ คือ ให้ทำอะไรด้วยความพอดี ไม่มากหรือน้อยเกินไปและต้องไม่เบียดเบียนตนเองและผู้อื่น ในขณะเดียวกันก็ต้องมีเหตุผลในการกระทำและมีการสร้างภูมิคุ้มกันที่ดีในตัว คือ มีการเตรียมตัวให้พร้อมที่จะรับผลกระทบจากความเปลี่ยนต่างๆ ที่จะเกิดขึ้นในอนาคต โดยอาศัยความรู้ ความรอบคอบและคุณธรรม เช่น ความซื่อสัตย์สุจริต ความอดทน ความเพียรมาประกอบการวางแผน การตัดสินใจและการกระทำทุกอย่าง ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงได้ค้นพบประวัติว่าปรัชญานี้ เกิดขึ้นเมื่อปี 2517 เป็นเวลา 33 ปีมาแล้ว แต่ในครั้งนั้น ผู้ได้รับฟังเห็นดีเห็นงามมีศรัทธา หากแต่ยังไม่ได้มีการนำมาปฏิบัติอย่างลึกซึ้ง จนกระทั่งปี 2540 (เกิดวิกฤติเศรษฐกิจ) เมื่อเกิด เหตุการณ์ จึงทำให้มีผู้สนใจในปรัชญานี้มากขึ้นหลังจากนั้นมีความสนใจมากขึ้นเรื่อยๆ
เนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา 5 ธันวาคม 2550 นี้ สำนักงานคณะกรรมการพิเศษเพื่อประสานงานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริ (สำนักงาน กปร.) ได้กำหนดจัดโครงการเฉลิมพระเกียรติ ภายใต้ชื่อ “80 พรรษา ปวงประชาเป็นสุขศานต์” และกำหนดให้มีการจัดการประกวดผลงานตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงเป็นกิจกรรมสำคัญ ในการเฉลิมพระเกียรติในครั้งนี้ จำนวน 2 ประเภท 5 ด้าน ได้แก่
1. ประเภทบุคคล ประกอบด้วย
1.1 ด้านประชาชนทั่วไป
1.2 ด้านเกษตรทฤษฎีใหม่
2. ประเภทธุรกิจ ประกอบด้วย
2.1 ด้านธุรกิจขนาดใหญ่
2.2 ด้านธุรกิจขนาดกลาง
2.3 ด้านธุรกิจขนาดย่อม
โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อเป็นการเผยแพร่ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงด้วยตัวอย่างความสำเร็จของบุคคลและองค์กรภาคธุรกิจที่ได้น้อมนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไป ประยุกต์ใช้ในการดำเนินชีวิตและการบริหารกิจการจนเกิดผลสำเร็จและยั่งยืน เพื่อเป็นตัวอย่าง สำหรับบุคคลและองค์กรธุรกิจในการนำไปประยุกต์และปฏิบัติในการดำเนินชีวิตและประกอบ ธุรกิจ เพื่อเป็นการส่งเสริมและยกย่องบุคคล และองค์กรธุรกิจที่ได้นำปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง ไปประยุกต์ใช้ในการทำงานและการดำเนินชีวิตจนประสบผลสำเร็จอย่างเป็นรูปธรรม รวมทั้ง เพื่อให้ประชาชนทุกหมู่เหล่าได้มีส่วนร่วมในการเฉลิมฉลองเนื่องในโอกาสมหามงคลเฉลิมพระชนมพรรษา 80 พรรษา ในปี 2550
ตัวอย่างความสำเร็จ
ชนะเลิศ ประเภททฤษฎีใหม่
นายจันทร์ที ประทุมภา
เริ่มทำ : พ.ศ. 2541
เนื้อที่ : 22 ไร่
ที่พัก : บ้าน / ห้องอบรม / โรงเรือน
แรงงาน : ภายในครัวเรือน 6 คน
รายได้ : 343,596 บาท/ปี
รายจ่าย : 30,360 บาท/ปี
หนี้สิน : ไม่มี
เงินออม : มี
บัญชีฟาร์ม : ทำ
เหตุผล : เพื่อปฏิบัติตามแนวพระราชดำริในหลวง : เพื่อแก้ปัญหาเศรษฐกิจครอบครัว
|
|
ตัวอย่างความสำเร็จ
ชนะเลิศ ประเภทประชาชนทั่วไป
นายแสนหมั้น อินทรไชยา
อายุ 52 ปี
อาชีพผู้นำชุมชน
บ้านเลขที่ 27 หมู่ 1 บ้านถ่อนนาลับ ตำบลถ่อนนาลับ อำเภอบ้านดุง จังหวัดอุดรธานี
การศึกษาระดับมัธยมศึกษาตอนต้น ศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนอำเภอบ้านดุง
การใช้ชีวิตแบบพอมีพอกิน ไม่สร้างความเดือดร้อนให้คนอื่น มีความสุขกับชีวิตที่เป็นอยู่ มีน้อยใช้น้อย มีมากใช้น้อย รู้จักแบ่งปันให้คนอื่น ใช้ชีวิตไม่ประมาทรอบคอบ รู้จักเก็บออม มีคุณธรรมในการใช้ชีวิต มีเหตุผลมีปัญญาในการแก้ไขปัญหาที่เกิดขึ้น เมื่อเราพอเพียงแล้ว สามารถช่วยเหลือผู้อื่นได้ ทำวันนี้ให้ดีที่สุด ตั้งมั่นในการงานที่กำลังทำไม่ว่าจะเกิดอะไรขึ้น
|
|
ตัวอย่างความสำเร็จ
ชนะเลิศ ประเภทธุรกิจขนาดย่อม
บริษัท นิธิฟู้ดส์ จำกัด
|
|
บริษัท นิธิฟู้ดส์ จำกัด เป็นบริษัทผู้ผลิตสินค้าแปรรูปทางการเกษตร โดยมีประสบการณ์กว่า 20 ปี ในธุรกิจอุตสาหกรรมอาหาร ก่อตั้งโดย นายกอบชัย ทวีเลิศนิธิ และนายสุรพล ทวีเลิศนิธิ
ตลาดที่สำคัญ คือ การขายสินค้าเพื่อเป็นวัตถุดิบในโรงงานอุตสาหกรรม อาหาร อาทิ น้ำมันกระเทียมเจียวนำไปผลิตเป็นเครื่องปรุงรสในบะหมี่กึ่งสำเร็จรูปต่างๆ เป็นต้น
บริษัทยังใช้กลยุทธ์ด้านการบริการตอบสนองความต้องการของลูกค้า สร้างความพึงพอใจและความเชื่อมั่น โดยวัตถุดิบที่ใช้ในการผลิตต้องมีมาตรฐานคุณภาพ ความสะอาด ความปลอดภัยสูง
จากการดำเนินธุรกิจตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงดังกล่าว ทำให้บริษัท นิธิฟู้ดส์ จำกัดมีการพัฒนาและเติบโต อย่างต่อเนื่องและมั่นคง ทั้งด้านยอดขาย การพัฒนาของบุคลากร ระบบการทำงานที่ดีขึ้น เป็นผลสำเร็จจากการน้อมนำแนวคิดปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงไปปฏิบัติจริง โดยอาศัยการเรียนรู้ของบุคลากรและผู้บริหารองค์กร รวมทั้งมีการช่วยเหลือสังคม ทั้งด้านการศึกษา งานประเพณีท้องถิ่น และสาธารณะประโยชน์
|
ตัวอย่างความสำเร็จ
ชนะเลิศ ประเภทธุรกิจขนาดกลาง
ชุมพรคาบาน่ารีสอร์ท และศูนย์กีฬาดำน้ำ
|
|
การเกิดวิกฤตการณ์ทางเศรษฐกิจ ปี 2540 ทำให้มีภาระหนี้สินเพิ่มขึ้น 30-40% เนื่องจากการที่รัฐบาลประกาศลดค่าเงินบาททำให้กิจการขาดสภาพคล่องเนื่องจากมาตรการเข้มงวดทางการเงินการคลัง ทำให้ธนาคารหยุดการให้ความช่วยเหลือ ภาวะเศรษฐกิจซบเซาทำให้จำนวนลูกค้าลดลงอย่างมากเดือนพฤศจิกายนปีเดียวกัน ยังเกิดอุทกภัยใหญ่ในจังหวัดชุมพร ส่งผลให้จำนวนลูกค้าซึ่งมีน้อยอยู่แล้วลดน้อยลงไปอีก
จากการดำเนินธุรกิจตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงดังกล่าว ทำให้ชุมพร คาบาน่ารีสอร์ท สามารถลดต้นทุน ผ่านวิกฤตเศรษฐกิจ ปี พ.ศ. 2540 มาได้ และยังได้มีการพัฒนาการให้บริการที่แตกต่างจากที่อื่นๆ โดยเน้นการใช้ภูมิปัญญาท้องถิ่น ทำให้นักท่องเที่ยวสนใจมาเที่ยวอย่างต่อเนื่อง และประสบความสำเร็จมาจนถึงทุกวันนี้
|
ตัวอย่างความสำเร็จ
ชนะเลิศ ประเภทธุรกิจขนาดใหญ่
บ. ปูนซิเมนต์ไทย จก. (มหาชน)
วิกฤตเศรษฐกิจ...วิกฤต SCG ภายหลังการประกาศอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราระหว่างประเทศแบบลอยตัวเมื่อ 2 กรกฎาคม 2540 ที่ผ่านมาได้ส่งผลกระทบในทันทีต่อสถานะทางการเงินขององค์กรภาคเอกชน เครือซีเมนต์ไทย (SCG) เป็นอีกหนึ่งองค์กรธุรกิจทีได้รับผลกระทบโดยตรงและรุนแรง เพราะผลกระทบที่เกิดขึ้นทำให้ยอดเงินกู้สุทธิของหน่วยงานเพิ่มขึ้นเป็นเกือบ 2 เท่าตัว มีผลทำให้เงินกู้สุทธิเป็น 243,000 ล้านบาท และมีแนวโน้มจะเพิ่มมากขึ้นถึง 300,000 ล้านบาท
|
|
ปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงกับการแก้ไขวิกฤต ผลกระทบจากภาวะวิกฤตที่เกิดขึ้น เป็นความชัดเจนในแง่การเป็นบทเรียนให้ SCG ได้ตระหนักว่าการบริหารแบบตะวันตก (Moderinization Management) ที่ให้ความสำคัญเพียงแต่การเจริญเติบโตโดยปราศจากรากฐานที่เข้มแข็ง การหวังผลกำไรในระยะสั้น การใช้ทรัพยากรการผลิตอย่างฟุ่มเฟือย สิ้นเปลืองโดยปราศจากความรอบคอบในการวางแผนการใช้ที่ดี ท้ายที่สุดแล้วไม่สามารถปกป้องธุรกิจของตนเองได้ เมื่อเกิดภาวะวิกฤตขึ้น ตัวอย่างที่ชัดเจน นั่นคือ การลดขนาดธุรกิจของ SCG ที่จากเดิม 10 กลุ่มเหลือเพียง 5 กลุ่ม พร้อมเงินกู้สุทธิที่เพิ่มสูงขึ้นและผลกำไรติดลบจำนวนมหาศาล ในภาวการณ์ดังกล่าวนี้เอง SCG จึงได้น้อมนำแนวพระราชดำริเศรษฐกิจพอเพียงมาประยุกต์ใช้ โดยเบื้องต้นได้นำมาประยุกต์ใช้เพื่อประคับประครองให้ธุรกิจอยู่รอดและดำเนินต่อไปได้ในอนาคต
|